Jak napisałem we wcześniejszych artykułach dotyczących programu doboru automatyki central klimatyzacyjnych, w praktyce istotnym jest szybkie wykonanie projektu systemu sterowania centralą na potrzeby przygotowania oferty. Projekt taki powinien zawierać informacje pozwalające na określenie ceny układu oraz schemat automatyki centrali. W artykule zajmę się właśnie pokazaniem sposobu tworzenia schematu w zależności od funkcji centrali klimatyzacyjnej.
Funkcje automatyki centrali klimatyzacyjnej
Funkcje układu automatyki centrali klimatyzacyjnej zależą od jej budowy oraz wymagań postawionych przez projektanta. Już na etapie tworzenia założeń związanych z budową centrali, projektant klimatyzacji powinien mieć na uwadze przyszłe funkcje automatyki. Powinien uwzględnić sposób montażu czujników i elementów sterujących oraz możliwość dostępu do nich przez serwisanta celem zmiany nastaw (np. progi zadziałania termostatów, presostatów).
Należy pamiętać, że dwie centrale zbudowane z tych samych elementów dzięki zastosowanej automatyce mogą spełniać różne zadania. Rozważmy np. centralę z komorą mieszania pokazaną na poniższym rysunku.
Jak wiemy, komora mieszania może być wysterowana w zależności od wielu czynników. Najprostszym sposobem sterowania jest tzw. funkcja szybkiego grzania. Polega ona na tym, że w momencie, gdy załączamy centralę, recyrkulacja na pewien czas załączana jest na maksymalnym poziomie w celu jak najszybszego osiągnięcia zadanej temperatury w pomieszczeniu. Innym kryterium sterowania komorą mieszania może być kontrolowanie poziomu wilgotności powietrza lub zawartości dwutlenku węgla. Na poniższym rysunku pokazałem okno programu doboru pozwalające na wybór jednej z omówionych opcji.
Każdy z tych sposobów wymaga innego algorytmu w sterowniku oraz różnych czujników i elementów wykonawczych. Dlatego też program doboru, korzystając z wbudowanych reguł oraz bazy komponentów wygeneruje właściwy schemat automatyki centrali klimatyzacyjnej wraz z listą komponentów. Program doboru wytypuje także właściwy sterownik zawierający odpowiednie algorytmy sterowania zgodne z wybranymi funkcjami.
Elementy układu automatyki centrali klimatyzacyjnej
W zależności od wybranej funkcjonalności, dla danej centrali dobieramy elementy na podstawie informacji o jej komponentach składowych. I tak np. zawór sterujący pracą nagrzewnicy bądź chłodnicy dobieramy na podstawie informacji o natężeniu przepływu czynnika i spadku jego ciśnienia na wymienniku, natomiast termostat przeciwzamrożeniowy nagrzewnicy wodnej na podstawie jej gabarytów. Aby prawidłowo wybrać siłowniki przepustnic program doboru musi znać ich powierzchnię. Na podstawie wybranych funkcji określa się również sposób kontroli pracy wentylatorów, rodzaj zabezpieczenia sekcji odzysku ciepła itp. Wybór właściwych elementów dokonywany jest na podstawie bazy danych z ich parametrami.
Schemat automatyki centrali klimatyzacyjnej
Schemat automatyki centrali wentylacyjnej bądź klimatyzacyjnej jest generowany przez program doboru na podstawie wybranej funkcjonalności układu sterowania oraz informacji o elementach składowych centrali. Może on być wygenerowany w formie wydruku do pliku PDF lub wyeksportowany do podstawowych formatów plików graficznych. Taki schemat wygenerowany w formie pliku graficznego może posłużyć jako tło przy tworzeniu wizualizacji pracy centrali w systemie SCADA. Dodatkowo istnieje możliwość wygenerowania schematu automatyki centrali klimatyzacyjnej do pliku w formacie DXF, dzięki czemu taki schemat może być dołączony do innych projektów.
Program doboru automatyki
Zastosowanie programu doboru automatyki central klimatyzacyjnych znacznie ułatwia pracę projektanta klimatyzacji i wentylacji pozwalając na szybkie sprawdzenie wielu różnych wariantów układów sterowania dla tej samej centrali. Dzięki niemu uzyskujemy tzw. BOM (z ang. bill of materials – listę elementów), schemat automatyki centrali oraz listę kablową (wyspecyfikowane długości i rodzaje przewodów do połączenia centrali klimatyzacyjnej z rozdzielnicą zasilająco-sterującą). W przypadku, gdy program doboru automatyki jest zintegrowany z programem doboru central, użytkownik ma ułatwione zadanie, gdyż większość informacji niezbędnych do doboru elementów wykonawczych i czujników jest uwzględniana w projekcie układu sterowania bez konieczności ich ponownego przepisywania.
